18 जुलै ; पहिल्या सुपरस्टारची आठवण
१८ जुलै. ही तारीख जगाच्या दिनदर्शिकेत एक सामान्य दिवस असू शकते, पण लाखो हिंदी सिनेरसिकांच्या हृदयात ती एक हळवी जखम उलगडते. कारण या दिवशी, २०१२ साली, हिंदी सिनेसृष्टीचा पहिला सुपरस्टार, “काका” – राजेश खन्ना यांचा आपल्यातून कायमचा निरोप झाला. त्यांचे नुसते जाणे नव्हते, तर एका भावविश्वाचं, एका नजरेत बोलणाऱ्या अभिनेत्याचं, आणि असंख्य प्रेमकथा घडवणाऱ्या चेहऱ्याचं अस्त होतं.
राजेश खन्ना म्हणजे केवळ एक अभिनेता नव्हता. तो एक भावना होता. त्यांच्या अभिनयात एक सहजतेची, हळवेपणाची, आणि प्रेमळ अशा शांत प्रकाशाची सरिता वाहायची. “बाबू मोशाय, जिंदगी बड़ी होनी चाहिए, लंबी नहीं…”, हा संवाद आजही ऐकला की अंगावर काटा येतो. कारण हा संवाद फक्त “आनंद” सिनेमातील नव्हता, तो त्यांच्या संपूर्ण आयुष्याचं सार होता.
६० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात जेव्हा राजेश खन्ना रुपेरी पडद्यावर झळकले, तेव्हा हिंदी सिनेमाचा सूरच बदलला. त्यांची आगळी सौंदर्यशैली, हलकं हसणं, डोळ्यांतून बोलणं, आणि प्रेमाचे संवाद ही एक क्रांती होती. त्यांनी सलग १५ सुपरहिट चित्रपट दिले ही गोष्ट आजच्या काळातही अशक्यप्राय वाटते. “आराधना”, “सफर”, “दाग”, “कटी पतंग”, “अमर प्रेम”, “आनंद” हे फक्त सिनेमे नव्हते ते काळाच्या मागे धावत न थकणाऱ्या आठवणी बनल्या.
हे वाचा – महात्मा फुले यांचे शैक्षणिक कार्य व ग्रंथसंपदा
आज १८ जुलैला त्यांच्या आठवणी जागवताना वाटतं की त्यांनी फक्त अभिनय केला नाही त्यांनी आपल्याला “प्रेम करायचं कसं” हे शिकवलं. त्यांचं “मेरे सपनों की रानी कब आएगी तू…” म्हणणं आजही मनात लहरतं. त्यांच्या गाण्यांनी प्रेमात पडणाऱ्या तरुणांची भाषा झाली होती, आणि त्यांच्या नजरेतून मधुर वेदना बोलायच्या.
पण यशाच्या या प्रचंड झगमगाटाच्या पलीकडे एक शांत, एकाकी, संवेदनशील व्यक्ती होती. “स्टारडम” मिळालं, पण आयुष्याच्या शेवटी त्यांनी एकटेपण स्वीकारलं. डिंपल कपाडियासोबतचं तुटलेलं नातं.!, लोकप्रियतेचं गमक, आणि शेवटी शारीरिक त्रासांच्या अधीन झालेलं शरीर हे सर्वच त्यांच्या आयुष्याला एका हळव्या कवचात गुंतवत गेलं.
हे वाचा – स्थूलतेचे दुष्परिणाम जाणा ..!
२०१२ च्या जुलै महिन्यात जेव्हा त्यांच्या प्रकृतीविषयी बातम्या यायला लागल्या, तेव्हा लाखो चाहते प्रार्थना करत होते. पण १८ जुलैच्या त्या पहाटे… एक तारा निघून गेला. मुंबईतील त्यांचा “आशीर्वाद” बंगला त्या दिवशी केवळ घर नव्हतं तो एक भावनांचा समुद्र होता. फुलांचा सडा नव्हता, अश्रूंचा सडा होता. अनेकांचे डोळे पाणावले, आणि भारतीय सिनेसृष्टीनं एक युग गमावलं.
आज १३ वर्षे झाली त्यांना आपल्यातून गेलेलं. पण त्यांची आठवण कुठंही मिटलेली नाही. नव्या पिढीला त्यांच्या सिनेमांचं सौंदर्य नव्याने गवसत आहे. OTT च्या युगातही “आनंद” पाहताना डोळे भरून येतात, “अमर प्रेम” मधली “पुष्पा, आय हेट टिअर्स…” ही ओळ अजूनही हृदय हलवते.
त्यांच्या जाण्यानं एक काळ संपला, पण त्यांच्या आठवणींनी आपण एक नवा काळ जपतो आहोत. आजही एखाद्या गाण्यात, एखाद्या अभिनयाच्या क्षणात, आपल्याला काका परत भेटतात. ते म्हणतात –
“जिंदगी के सफर में गुजर जाते हैं जो मकाम… वो फिर नहीं आते…” पण त्यांचं हे मकाम आजही आपल्या मनात आहे. प्रत्येक आठवणीत, प्रत्येक प्रेमात, आणि प्रत्येक नजरेत एक राजेश खन्ना अजूनही जिवंत आहे.
१८ जुलै हा केवळ स्मृतीदिन नाही तो आपल्या मनातल्या हळव्या जागेला उजाळा देणारा दिवस आहे. एक असं व्यक्तिमत्त्व, ज्याचं अस्तित्व त्याच्या जाण्यानंतर अधिक ठळक झालं.आज त्यांच्या स्मृतीला मानाचा मुजरा करत, आपण फक्त एवढंच म्हणू शकतो”राजेश खन्ना गेले नाहीत… ते अजूनही आपल्या हृदयात, प्रत्येक प्रेमकथेत जिवंत आहेत.”
–बंडूकुमार धवणे
संपादक